هروقت شخصی در هر گروه سنی دچار ریزش مو می‌شود احتمالا با شوک و احساس ناامیدی عظیمی مواجه خواهد شد. اما درخصوص افرادی که در سنین پایین به ریزش غیرمعمول مو دچار می‌گردند (با آنکه هنوز نوجوان هستند)، عواطف مربوطه در اثر خالی شدن قسمتی از سر می‌تواند بغرنج‌تر هم گردد.
اگرچه ریزش مو در هر سنی ناراحت‌کننده است اما این وضعیت مخصوصا در دوران جوانی و نوجوانی نیاز به رسیدگی دارد. خوشبختانه در اکثر موارد توقف بموقع ریزش مو امکان پذیر است و حتی می‌توان وضعیت را به حالت اول هم بازگرداند.
البته، روش درمان به علت و شدت طاسی هم بستگی دارد. به‌هرحال، در نظر داشتن چهار راهکار درمانی شروع خوبی است. و اما نخستین راهکار درمانی تشخیص علت ریزش مو است.
7 علت اصلی ریزش مو در سنین نوجوانی
هورمونها
تغییراتی که از دوران نوجوانی تا بلوغ در بدن رخ می‌دهند، بسیار شگفت‌انگیز هستند. در این دوره، افراد نه تنها تجربه رشد فیزیکی، ذهنی و احساسی را می‌کنند، بلکه همراه با این تغییرات، هورمونها نیز به صورت موجی افزایش می‌یابند که در تسریع رشد و تغییرات فرد دخالت دارند. با افزایش طبیعی و ناگهانی ترشح هورمونها در این دوران، بیماری‌های هورمونی نیز ممکن است ظاهر شوند. برخی از این بیماری‌ها شامل سندروم تخمدان پلی کیستیک، بیماری تیروئید و زخم‌های پوستی هستند. تغییرات فیزیکی و احساسی در این دوره ممکن است افراد را به استرس بیش از حد وادار کند و در نهایت موجب ریزش مو یا انجام اقداماتی که موجب ریزش مو می‌شود (مانند کشیدن مو به علت اضطراب) گردد.
عدم رسیدن اکسیژن به قسمت درمال پاپیلا مو، یکی از دلایل جالب‌ترین ریزش موها ناشی از استرس است. درمال پاپیلا، ساختاری در پایین‌ترین قسمت پیاز مو است و شامل تعدادی عروق خونی است. این عروق مسئول انتقال مواد غذایی و اکسیژن به فولیکول مو و غلاف‌های مو می‌باشند. نفس کوتاه و سبک کشیدن در شرایط استرس، به طور کاملاً طبیعی است. این وضعیت منجر به کاهش دریافت بدن از اکسیژن می‌شود. به عبارت دیگر، مو به این عنصر حیاتی دسترسی کافی نخواهد داشت و همچنین دفع مواد زائد (CO2) از پوست سر با کندی انجام خواهد شد.
کمبود مواد مغذی
متاسفانه پیروی از رژیم غذایی سالم و متعادل در بین بسیاری از نوجوانان اصلا جا نیفتاده است. اگرچه اکثریت افراد این دوران را به سلامت و بدون دچار شدن به اثرات بلند مدت پشت سر می‌نهند، اما کمبود موادمغذی و ویتامین می‌تواند افراد در این سنین را به معضلات اشاره شده گرفتار سازد.
برخی از کمبودهای شایع موادمغذی و ویتامین در بین افراد 10 تا 20 سال عبارتند از ویتامین D، ویتامین B12، و منیزیم. کلیه این ویتامین‌ها بر سلامتی و ریزش مو فرد تاثیرگذار هستند.
ریزش مو کششی
آلوپسی کششی به نوعی ریزش مو گفته می‌شود که در اثر کشیدن بیش از اندازه مو رخ می‌دهد (اما کاملا برگشت پذیر است) و این نوع طاسی در بین نوجوانان 13 تا 19 سال شایع است.
اساسا طاسی کششی وقتی رخ می‌دهد که فرد موهای خود را بطور مداوم از جلو به سمت عقب جمع کرده یا برای تغییر مدل مو از موادشیمیایی سفت و خشن (مانند مو صافکن، ژل یا رنگ) استفاده می‌کند. قرار دادن برخی پوشش‌ها (مانند کلاه ایمنی، هدفون، و ماسک) هم می‌توانند ریزش مو کششی را در پی داشته باشند.
آلوپسی یا ریزش مو آندروژنیک
با آنکه احتمال بروز آلوپسی آندروژنیک یا طاسی تیپ مردانه در بین آقایان بالاتر از 35 سال بیشتر است، اما تقریبا 25% از مردها از سن 21 سالگی علائمی از این عارضه در آنها آشکار می‌گردد.
عوامل بسیاری در وقوع این مشکل دخالت دارند، اما عوامل ژنتیک نقش زیادی را در پیشرفت و بروز این نوع طاسی در سنین پایین دارند. بنابراین اگر پدر، یکی از پدربزرگان مادری یا پدری، و دایی به ریزش مو آندروژنیک مبتلا هستند، آنوقت شما هم در معرض ابتلا به این نوع طاسی قرار دارید.
آلوپسی آره آتا
آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقه‌ای یک اختلال مربوط به سیستم ایمنی بدن است و موجب ریزش وصله وصله مو (معمولاً مدور) در پوست سر و سایر بخش‌های بدن می‌گردد.
این نوع طاسی در بین مردها و زن‌ها و در هر گروه سنی مشاهده می‌شود، اما احتمال بروز آن در مواقعی که افراد دچار استرس هستند یا در زمان ترشح ناگهانی هورمونها بیشتر است.
پیشرفت آلوپسی آره آتا به عنوان یک اختلال خودایمنی به فاکتورهای بسیاری بستگی دارد، از جمله: عوامل ژنتیکی، زیست محیطی، هورمونی و ایمونولوژیکی. به همین علت ممکن است افراد خاصی مستعد طاسی منطقه‌ای باشند.
طبق پیش بینی‌ها، بروز استرس و تغییرات هورمونی در سنین پایین می‌تواند شرایط را برای دچار شدن به آلوپسی آره آتا فراهم سازند. و این وضعیت به معنای ریزش وصله وصله و ناگهانی مو برای افراد مستعد می‌باشد.
علائم اولیه ریزش مو نوجوانان
هر وقت به طاسی یا ریزش مو دچار شدید، با آغاز بموقع فرآیند درمانی می‌توانید شانس توقف طاسی و بازگشت آن به حالت نرمال را بطرز چشمگیری بالا ببرید. به همین خاطر آگاهی از نشانه‌های هشداردهنده و اولیه ریزش مو بسیار حائز اهمیت است.
عقب نشینی موی پیشانی (در آقایان)
دو نوع خط پیشانی با توجه به افزایش سن نیاز به توجه دارند: خط مو ناشی از بلوغ و خط مو ناشی از عقب نشینی. خط مو بلوغ امری طبیعی است و در سنین بین بلوغ و کمال ظاهر می‌شوند. اما، خط مو در حال عقب نشینی حکایت از مشکلی جدی‌تر دارد. بنابراین، چطور می توان فرق بین این دو را دانست؟ راه حل اصلی کسب اطلاعات بیشتر درباره الگوی عقب نشینی مو است.
خط پیشانی یکنواخت، به طوری که ریزش مو در یک مرز ثابت از یک شقیقه به شقیقه دیگر رخ می‌دهد، علامت اصلی خط پیشانی بلوغ است. و اما خط پیشانی غیریکنواخت، به طوری که ریزش مو عمق بیشتری از ناحیه شقیقه را در بر می‌گیرد، نشانه خط پیشانی در حال عقب نشینی است (مگراینکه فرم موهای شما به طور طبیعی V شکل باشد و این امر مسئله را بغرنج‌تر می‌سازد).
طاسی فرق سر (خانم‌ها)
برخلاف آقایان که ریزش مو و کچلی آنها در سنین پایین بیشتر از ناحیه پیشانی و شقیقه آشکار می‌گردد، معمولا این وضعیت در خانم‌ها از ناحیه فرق سر آغاز می‌شود.
در ابتدا ممکن است ریزش مو خیلی به چشم نیاید. بخصوص اگر موهای شخص ضخیم و پرپشت باشند. اما با ادامه روند نازک شدن موها، پوست سر بیشتر نمایان خواهد شد و موها رفته‌رفته نازک و کم پشت خواهند شد.
ریزش مو محسوس روی متکا و صافی حمام
یکی از نشانه‌های اولیه ریزش مو را می‌توان هنگام صبح و به صورت دسته دسته روی متکا یا داخل صافی حمام بعد از استحمام مشاهده کرد. البته این نوع ریزش مو ممکن است برای تمام افراد رخ دهد. اما تفاوت در اندازه ریزش و مدت زمان رویش مجدد موهای ریخته شده است.
پوسته و خارش پوست سر
با وجود اینکه خارش پوست سر در تمام افراد مبتلا به ریزش مو مشاهده نمی‌شود، اما احساس خارش و پوسته پوسته شدن سر یک نشانه معمول نازک شدن و طاسی مو است.
اساسا خارش و پوسته سر به عنوان علت یا نتیجه ریزش مو در نظر گرفته نمی‌شود، بلکه امکان دارد همراه با طاسی رخ دهد. برای مثال، این شرایط می‌تواند نشانه تجمع چربی پوستی یا شوره سر باشد.
نازک و کم پشت شدن رشد مو
در مراحل اولیه ریزش مو و طاسی معمول موها بعد از اولین ریزش مجددا رشد خواهند کرد. اما، رویش مجدد موها نازک و کم پشت صورت می‌گیرد و در نهایت هم آنقدر کوتاه و نازک می‌شوند که حتی از فولیکول‌ها هم بیرون نمی‌آیند.
نحوه درمان طاسی نوجوانان
مطمئنا درمان ریزش مو و طاسی با یکی از داروهای غیرتجویزی همچون ماینوکسیدیل و پروپشیا برای هر فرد مبتلا به ریزش مو وسوسه‌انگیز است. هرچند خیلی از افراد نتایج مثبتی از این نوع درمان خواهند گرفت، اما باید بدانید اثرات دارو به محض توقف مصرف به سرعت از بین خواهد رفت. بنابراین اگر قصد مصرف این نوع داروها را دارید بایستی تا آخر عمر از آنها استفاده کنید.
درمان عدم تعادل هورمونها
در زمان بالا و پایین شدن و تغییرات هورمونی، احتمال اینکه عدم تعادل هورمونها تا حدودی باعث ریزش مو و طاسی گردند، بسیار زیاد است.
خوشبختانه، شیوه‌های متعددی برای درمان چنین ناتوازنی (چه به صورت طبیعی و چه با مصرف دارو) قابل دسترس هستند و با استفاده از آنها می‌توان از ریزش مو جلوگیری کرد و روند عقب نشینی را معکوس کرد.
بهبود رژیم غذایی روزانه
یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای بدن از جمله مو و پوست سرتان انجام دهید، بالابردن کیفیت رژیم غذایی‌تان است. این به معنای افزودن موادغذایی مغذی‌تر و تمرکز بر خوردن وعده‌های متعادل است. زیرا غذاهای امروزی سرشار از مواد اسیدی مانند گوشت‌های قرمز، لبنیات، الکل، نوشیدنی‌های گازدار و غلات شیرین هستند.
افزون براین، افراد بایستی از فرهنگ خوردن فست فودها و وعده‌های فاقد ارزش غذایی که فقط شکم را سیر می‌کنند و حاوی هیچ گونه ویتامین و مواد معدنی موردنیاز بدن نیستند، پرهیز کنند.
بهترین شیوه این است که تغییر سبک غذایی را به‌آهستگی آغاز کنید. می‌توانید رفته رفته موادغذایی اسیدی را از برنامه غذایی حدف کنید و گزینه‌های قلیایی و متنوع‌تر را جایگزین آنها کنید. برای مثال، غلات شیرین صبحانه را با میوه و سبزیجات جایگزین کنید. یا اینکه مصرف کربوهیدرات‌ها را در هر وعده غذایی به نصف کاهش دهید و سبزیجات برگدار و سبز را مکمل هر وعده کنید.
پرهیز از تغییر بیش از اندازه مدل مو
شاید خودداری از تغییر بیش از اندازه مدل مو ساده‌ترین راهکار پیشنهادی باشد. واضح است این راهکار خیلی به نفع افرادی است که عادت به جمع کردن موها به سمت عقب دارند، اما حقیقتا این کار کمک زیادی به افراد مستعد نازکی و ریزش مو هم می‌کند.
مالیدن بیش از اندازه مواد شیمیایی به پوست سر و تغییر مداوم سبک مو ممکن است سبب ریزش مو یا تشدید آن گردد.
