جراحی بایپس معده تغییراتی در سیستم گوارش ایجاد می‌کند که منجر به لاغری می‌شود. این تغییرات می‌تواند به دلیل محدودسازی میزان مصرف غذا، کاهش جذب مواد مغذی یا هر دو باشد. عمل بایپس معده و سایر جراحی‌های کاهش وزن زمانی انجام می‌شوند که رژیم غذایی و ورزش به تنهایی کافی نباشند یا وجود اضافه وزن به سلامت بیمار خطری را به همراه داشته باشد و عوارض جدی به وجود آورده باشد.
برای لاغری، انواع مختلفی از جراحی‌ها انجام می‌شود که به طور کلی به عنوان جراحی باریاتریک یا جراحی لاغری شناخته می‌شوند. بسیاری از جراحان ترجیح می‌دهند از جراحی بایپس معده استفاده کنند زیرا این عمل دارای عوارض کمتری است.
برآورد می‌شود که بیماران 70 ـ 60 % از اضافه وزن خود را تا دو سال پس از عمل بای پس معده از دست بدهند. اگر شما نیز با مشکل چاقی دست و پنجه نرم می‌کنید و در جستجوی درمانی هستید که وزنتان را به سرعت و برای همیشه کاهش دهد، بایپس معده انتخاب مناسبی خواهد بود.
سودمندی و تاثیرگذاری جراحی بای پس معده برای لاغری اثبات شده است، اما اگر نیاز به اطلاعات بیشتری دارید و می‌خواهید از مناسب بودن درمان آگاه شوید، نیاز به مشاوره دارید. متخصصین ما در کلینیک رازی مناسب بودن انجام عمل را در جلسه مشاوره بررسی می‌کنند و روش انجام عمل و تاثیر و عوارض آن را شرح می‌دهند.
پل ارتباطی ما با شما برای دریافت اطلاعات بیشتر شماره 02188334029 – 02188333259 است. همکاران ما همواره با برخوردی دوستانه آماده راهنمایی یا رزرو وقت برای شما هستند.
ضرورت انجام بایپس معده
جراحی بای پس معده به منظور کمک به لاغری و کاهش مشکلاتی انجام می‌شود که از اضافه وزن نشأت می‌گیرد. بعضی از بیماری‌ها و عوارض تهدید کننده سلامتی که ریشه در چاقی دارد، عبارت است از:
- بیماری رفلاکس معده به مری
- ناراحتی قلبی
- فشار خون بالا
- آپنه (وقفه تنفسی در خواب) شدید
- دیابت نوع دو
- سکته مغزی
جراحی بای پس معده معمولاً زمانی انجام می‌شود که رژیم غذایی و ورزش کردن نتیجه نداده باشد.
متقاضی عمل بای پس معده
جراحی بای پس معده معمولاً به افرادی توصیه می‌شود که:
- شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر داشته باشند. (چاقی شدید)
- BMI آنان در محدوده 35 تا 39.9 قرار بگیرد، یعنی چاق باشند و از عوارض جدی مربوط به چاقی، مانند دیابت نوع دو، فشار خون بالا یا وقفه تنفسی شدید در خواب رنج ببرند. چنانچه BMI 30 تا 34 باشد و اضافه وزن مشکلات جدی ایجاد کرده باشد، گونه‌های خاصی از جراحی لاغری به بیماری توصیه می‌شود.
توجه کنید که عمل بای پس معده برای تمام بیماران دارای اضافه وزن بالا مناسب نیست و باید شرایط خاصی وجود داشته باشد تا این عمل برای لاغری توصیه شود. غربالگری گسترده‌ای به منظور اطمینان از مناسب بودن عمل انجام می‌شود. همچنین بیمار باید آمادگی داشته باشد تا تغییراتی دائمی را در سبک زندگی خود ایجاد کند و زندگی سالم‌تری را در پیش بگیرد. به علاوه بیمار باید در طرح‌های درازمدت پس از عمل شرکت کند تا تغذیه، سبک زندگی و رفتار و بیماری‌هایش همواره تحت نظر باشد.
آمادگی قبل از درمان
متخصص پس از اطمینان از مناسب بودن جراحی بایپس معده، توصیه‌های لازم را درباره آمادگی قبل از عمل به بیمار ارائه می‌دهد. معاینات و آزمایش‌های مختلفی باید قبل از جراحی انجام شود. بیمار باید پرهیزهای غذایی و دارویی خاصی را رعایت کند. همچنین متخصص از بیمار می‌خواهد که دخانیات را ترک کند و یک برنامه ورزشی منظم را شروع کند.
همچنین بهتر است بیمار تدارکات و هماهنگی‌های لازم را برای دوران بهبود پس از جراحی انجام دهد. برای مثال از یکی از نزدیکان بخواهد تا او را به منزل برساند و در صورت لزوم مدتی مراقب‌اش باشد.
مراحل درمان
جراحی بای پس معده در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، یعنی بیمار در طول عمل خواب است و متوجه هیچ چیز نمی‌شود.
روکس ـ ان ـ وای
بای پس روکس ـ ان ـ وای پرکاربرترین روش بای پس معده است که معمولاً برگشت‌پذیر نیست. این روش مقدار غذایی را که بیمار می‌تواند در یک وعده بخورد، کاهش می‌دهد و به این ترتیب جذب مواد مغذی کاهش می‌یابد. جراح برشی را در بالای معده ایجاد می‌کند و این قسمت را از بقیه معده جدا می‌کند. کیسه به دست آمده به اندازه گردو است و فقط حدود یک اونس (تقریباً 31 گرم) غذا را نگه می‌دارد.
معده در حالت عادی حدود 1.7 کیلوگرم غذا را نگه می‌دارد. جراح روده کوچک را می‌برد و بخشی از آن را مستقیماً به کیسه معده می‌دوزد. به این ترتیب غذا وارد کیسه کوچک معده می‌شود و پس از آن یک‌سره وارد روده کوچک دوخته شده به کیسه می‌شود. غذا از بخش اعظم معده و بخش اول روده کوچک نمی‌گذرد، بلکه آن را رد می‌کند و در عوض یک‌سره وارد بخش میانی روده کوچک می‌شود.
انحراف صفرا و لوزالمعده و جابجایی دوازدهه
انحراف صفرا و لوزالمعده و جابجایی دوازدهه (اثنی‌عشر) یکی از روش‌های جراحی بایپس معده است. در این عمل پیچیده و چند بخشی حدود 80 % از معده برداشته می‌شود. دریچه‌ای که اجازه می‌دهد غذا وارد روده کوچک شود، یعنی دریچه پیلور و بخش محدودی از روده کوچک که به معده متصل می‌شود، یعنی دوازدهه در جای خود باقی می‌ماند. جراح بخش انتهایی روده را به دوازدهه نزدیک معده (جابجایی دوازدهه و انحراف صفرا و لوزالمعده) متصل می‌کند و به این ترتیب بخش اعظم روده کنار گذاشته می‌شود. این جراحی هم میزان غذای مصرفی و هم جذب مواد مغذی را کاهش می‌دهد. هرچند این عمل موثر است، اما عوارض بیشتری مانند سوء تغذیه و کمبود ویتامین به دنبال دارد. این جراحی عموماً به بیمارانی توصیه می‌شود که شاخص توده بدنی بالاتر از 50 دارند.
حلقه‌گذاری قابل تنظیم معده از طریق انجام لاپاراسکوپی (LAGB)
در این جراحی لاغری یک حلقه بادی دور بخش فوقانی معده قرار داده می‌شود. زمانی که حلقه باد می‌شود، به معده فشار می‌آورد و مانند کمربندی عمل می‌کند که محکم کشیده شده است. این حلقه معده را به دو بخش و یک کیسه فوقانی بسیار کوچک تقسیم می‌کند که از راه مجرای ایجاد شده توسط حلقه با بقیه معده ارتباط دارد. کیسه کوچک بالای معده حجم غذای مصرفی را محدود می‌کند. این حلقه را می‌توان تنظیم کرد تا حجم غذایی که بیمار می‌تواند بخورد، کمتر یا بیشتر شود. عمل LAGB به دلیل سهولت نسبی آن یکی از پرکاربردترین جراحی‌های کاهش وزن است. البته کاهش وزن پس از این عمل کمتر از روش‌های دیگر است و لازم است که حلقه به طور دوره‌ای تنظیم شود.
متخصص بهترین نوع جراحی لاغری را با توجه به شرایط خاص هر بیمار و با در نظر گرفتن عامل‌های متعددی چون شاخص توده بدنی، عادت‌های غذایی، سلامت بیمار، سابقه جراحی‌های پیشین و عوارض هر عمل انتخاب می‌کند.
مراقبت پس از جراحی
بیمار یک تا دو روز پس از جراحی بایپس معده نباید چیزی بخورد تا معده و دستگاه گوارش التیام بیابد. پس از آن بیمار باید به مدت 12 هفته از رژیم غذایی خاصی پیروی کند. بیمار باید ابتدا فقط مایعات بنوشد، سپس خوردن غذاهای نرم یا پوره شده را به تدریج شروع کند و در نهایت غذاهای معمولی میل کند. بیمار پرهیزها یا محدودیت‌های بسیاری در زمینه مقدار و نوع خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها دارد.
همچنین بیمار باید تا چند ماه پس از عمل به طور مرتب برای معاینه به پزشک مراجعه کند تا تحت نظارت باشد، پزشک معاینات لازم را انجام دهد و آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون تجویز کند.
وزن ظرف سه تا شش ماه پس از بایپس معده یا دیگر جراحی‌های لاغری کاهش می‌یابد، بدن نسبت به این کاهش وزن سریع واکنش نشان می‌دهد و در پی این واکنش تغییراتی بروز می‌یابد:
- بدن درد
- احساس خستگی، مانند زمانی که مبتلا به آنفلوآنزا شده‌اید.
- احساس سرما
- خشکی پوست
- کم‌پشت شدن و ریزش مو
- تغییرات سریع خلق و خو (دمدمی مزاجی)
نتایج
جراحی بای پس معده باعث لاغری در درازمدت می‌شود. میزان کاهش وزن به نوع جراحی و تغییر در سبک زندگی بستگی دارد. بیمار می‌تواند نیمی از اضافه وزن یا حتی مقدار بیشتری را ظرف دو سال کم کند. به علاوه جراحی بای پس معده عوارض ناشی از چاقی را کاهش یا بهبود می‌دهد. عمل بای پس معده توانایی بیمار را برای انجام فعالیت‌های روزمره افزایش می‌دهد و به این ترتیب کیفیت زندگی بیمار ارتقاء می‌یابد.
عوارض
پس از عمل بایپس معده نیز مانند هر جراحی مهم دیگری احتمال بروز عوارض وجود دارد.
خطرها و عوارض احتمالی جراحی بایپس معده عبارت است از:
- خونریزی شدید
- عفونت
- واکنش شدید به بی‌حسی
- لخته شدن خون
- مشکلات ریوی یا تنفسی
- سوراخ شدن دستگاه گوارش
هزینه
هزینه جراحی بای پس معده به نوع عمل انجام شده، هزینه جراح و تجهیزات به کار برده شده بستگی دارد.
